नोकरीत पगाराच्या स्लिपचे काय महत्त्व, जाणून घ्या कामाच्या 10 गोष्टी

स्लिपमध्ये तुम्हाला बेसिक पगाराव्यतिरिक्त इतर कोणते फायदे मिळतात किंवा कोणते कर भरता येतील, याची माहिती दिली जाते, त्यामुळे पे-स्लिपचे महत्त्व समजून घेतल्यास कर वाचवण्यास मदत होऊ शकते.

केंद्र सरकार या योजनेअंतर्गत मुलींना देतेय एक लाख 60 हजार रुपये रोख

टीव्ही 9 मराठी डिजीटल टीम | Updated on: Aug 24, 2021 | 3:06 PM

नवी दिल्लीः Salary Slip: बदलत्या काळात आपल्या नोकरीतील पगाराच्या स्लिपचे महत्त्व वाढलेय. पगाराची स्लिप हा आमच्या नोकरीतील एक महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे. नोकऱ्या बदलताना, नवीन कंपनीचा HR विभाग यावर जास्तीत जास्त भर देतो. कर्मचाऱ्याच्या उत्पन्नाचा हा कायदेशीर पुरावा आहे. याला रोजगाराचा पुरावा म्हणून देखील वापरले जाते. आयकर विवरणपत्र भरण्यासाठी आणि बँकेकडून कर्ज मिळवण्यासाठी हा एक महत्त्वाचा दस्तऐवज आहे. नवीन नोकरीसाठी अर्ज करताना पगाराच्या वाढीसाठी बोलणी करण्यासही सॅलरी स्लिपमुळे मदत होते. यामध्ये इनहँड पैसे आणि त्यात कपातीबद्दल लिहिलेले असते.

स्लिपमध्ये तुम्हाला बेसिक पगाराव्यतिरिक्त इतर कोणते फायदे मिळतात किंवा कोणते कर भरता येतील, याची माहिती दिली जाते, त्यामुळे पे-स्लिपचे महत्त्व समजून घेतल्यास कर वाचवण्यास मदत होऊ शकते.

(1) मूळ वेतन

सॅलरी स्लिपमध्ये आधी मूळ वेतनाचा उल्लेख केला जातो आणि तो तुमच्या पगाराचा सर्वात मोठा भाग आहे. याचा वापर विविध भत्त्यांची गणना करण्यासाठी केला जातो. पीएफ आणि एचआरएची गणना त्याच्या आधारावर केली जाते. तुम्हाला फक्त मूळ पगारावर कर भरावा लागेल.

(2) घरभाडे भत्ता (HRA)

HRA मूळ पगाराच्या 50% पर्यंत असू शकतो. आपण भाड्याने राहत असल्यास एका वर्षात आपण दिलेल्या भाड्यातून मूलभूत पगाराच्या 10% वजा केल्यानंतर बॅलन्स रक्कम देखील HRA असू शकते. आणि कंपनी या दोन्हीमध्ये तो भाग जमा करते. तुम्ही भरलेल्या घरभाड्यासाठी तुम्ही आयकर कायद्यांतर्गत पूर्ण किंवा आंशिक कर दावा करता येऊ शकतो.

(3) LTA (प्रवासी भत्ता)

एलटीए करमुक्त आहे, जे कर्मचाऱ्यांना प्रवास खर्चात मदत करते. तुम्ही तुमची मुले, जोडीदार आणि पालकांसोबत सहलीसाठी तो वापरू शकता. वर्षातून एकदा तरी सुट्टीचा प्रवास करून तुम्ही करमुक्तीचा दावा करू शकता. तुम्हाला तुमच्या नियोक्त्यासह तुमच्या प्रवासासंबंधी बिल सादर करणे आवश्यक आहे.

(4) व्यावसायिक कर (PT)

हा कर तुमच्या पगाराच्या आधारे कापला जातो. हे वेगवेगळ्या राज्यांमध्ये बदलते. पीटीअंतर्गत एका वर्षात जास्तीत जास्त 2,500 रुपये कपात करण्याचा नियम आहे. व्यावसायिक कर हा राज्य कर आहे, तर केंद्र सरकारकडून आयकर आकारला जातो. नियोक्ता ही रक्कम कापून राज्य सरकारकडे जमा करतो. तुम्ही या कराचा दावा करू शकता.

(5) बोनस किंवा लक्ष्य वेरिएबल पे (TVP)

मासिक, त्रैमासिक किंवा वार्षिक बोनस किंवा टार्गेट व्हेरिएबल वेतन (TVP) कर्मचाऱ्याच्या कामगिरीवर आधारित दिले जाते. तुम्हाला किती बोनस मिळेल हे नियोक्ता ठरवतो. हे सहसा तुमच्या कामगिरीवर आणि कंपनीच्या नफ्यावर अवलंबून असते. हे पूर्णपणे करपात्र आहे.

(6) कन्व्हेयन्स भत्ता किंवा प्रवासी भत्ता (कन्व्हेयन्स भत्ता/प्रवासी भत्ता)

कंपनीच्या कामामुळे तुम्ही कुठेतरी प्रवास करता, तेव्हा कंपनीकडून तुम्हाला कन्व्हेयन्स अलाउन्स दिला जातो. यामध्ये मिळालेले पैसे इनहॅन्ड पगारामध्ये जोडले जातात. जर तुम्हाला 1,600 रुपयांपर्यंत कन्व्हेयन्स भत्ता मिळाला तर तुम्हाला त्यावर कर भरावा लागणार नाही.

(7) वैद्यकीय भत्ता

हा भत्ता तुम्हाला वैद्यकीय संरक्षणाच्या स्वरूपात दिला जातो. कर्मचारी जेव्हा गरज असेल तेव्हा या सुविधेचा वापर करू शकतात. उदाहरणार्थ, ESIC साठी 21,000 रुपयांपर्यंत काही रक्कम कापली जाते, ती कर्मचाऱ्याच्या आरोग्यविषयक गरजांसाठी कापली जाते. पूर्वी ही कपात 15,000 रुपयांपर्यंत होती.

(8) विशेष भत्ता

हे एक प्रकारचे गिफ्ट आहे, जे कर्मचाऱ्यांना प्रोत्साहित करण्यासाठी दिले जाते. प्रत्येक कंपनीचे कार्यप्रदर्शन धोरण वेगळे असते. हे पूर्णपणे करपात्र आहे.

(9) भविष्य निर्वाह निधी (PF)

जर तुमच्या कंपनीमध्ये 20 पेक्षा जास्त कर्मचारी असतील तर ईपीएफ कायदा -1952 अंतर्गत निवृत्ती लाभांचे पालन करणे आवश्यक आहे. पीएफ तुमच्या पगाराच्या 12% आहे, जे तुमच्या पीएफ खात्यात जमा केले जाते. आपण नोकरी सोडल्यास किंवा त्याची गरज असल्यास, व्याजासह पीएफची रक्कम परत केली जाते. पीएफमध्ये तुमच्या पगारातून वजा केलेली रक्कम, तीच रक्कम कंपनीने तुमच्या वतीने तुमच्या पीएफ खात्यात जमा केलीय.

संबंधित बातम्या