Ganga Saptami 2022: यंदा गंगा सप्तमीला रवी पुष्य योग; गंगा स्नानातून होते दहा प्रकारच्या पापांपासून मुक्ती
वैशाख महिन्यातील शुक्ल पक्षाच्या सातव्या दिवशी गंगा सप्तमी साजरी केली जाते. यावेळी ही तारीख 8 मे म्हणजेच रविवार आहे. सनातन धर्माला मानणाऱ्यांमध्ये या सणाविषयी प्रचंड श्रद्धा आहे. जाणून घेऊया, गंगा नदीचा इतिहास आणि गंगा मातेच्या प्रकट होण्याची कहाणी...
गंगा सप्तमीच्या (Ganga Saptami) दिवशी गंगास्नान, व्रत-पूजा आणि दानधर्माला विशेष महत्त्व आहे. ज्यांना काही कारणास्तव गंगा नदीत (Ganga River) स्नान करता येत नाही, ते घरी गंगाजल पाण्यात मिसळून स्नान करू शकतात. असे केल्याने तीर्थयात्रा केल्याचे पुण्य प्राप्त होते. त्याचबरोबर या दिवशी पाण्याने भरलेले भांडे दान केल्याने अक्षय पुण्य प्राप्त होते. असे मानले जाते की ज्या दिवशी माता गंगा प्रकट झाली ती वैशाख महिन्यातील शुक्ल पक्षाची सप्तमी होती. पौराणिक मान्यतेनुसार महर्षि जाह्नू तपश्चर्या करत असताना गंगा नदीच्या पाण्याच्या आवाजाने त्यांचे लक्ष वारंवार विचलित होत होते. त्यामुळे संतापून त्याने आपल्या जिद्दीच्या बळावर गंगा प्याली. दरम्यान, नंतर त्याने आपल्या उजव्या कानाने गंगा (Ganga) पृथ्वीवर सोडली. म्हणूनच हा दिवस गंगा प्रकट झाल्याचा दिवस मानला जातो.
गंगा स्नानाने होतात पापे दूर
श्रीमद भागवत महापुराणात गंगेचा महिमा सांगताना शुकदेवजी राजा परीक्षितांनी सांगीतले की, गंगेच्या पाण्यात शरीराची राख मिसळून राजा सगराच्या पुत्रांना मोक्ष प्राप्त झाला, तेव्हा त्यांना काही पिण्याने किती पुण्य मिळेल याची कल्पनाही केली नव्हती. गंगेच्या पाण्याचे थेंब थेंब टाकून त्यात आंघोळ करता येते त्यामुळे वैशाख महिन्यातील शुक्ल पक्षातील सप्तमी तिथीला गंगेत स्नान, अन्न-वस्त्र दान, जप-तपश्चर्या आणि उपवास केल्यास सर्व प्रकारची पापे दूर होतात.
गंगा सप्तमी 2022 शुभ मुहूर्त
हिंदू कॅलेंडरनुसार, यावर्षी वैशाख महिन्यातील शुक्ल पक्षातील सप्तमी तिथी शनिवार, 7 मे रोजी दुपारी 2:56 वाजता सुरू होत आहे. ही तारीख 8 मे, रविवारी सायंकाळी 5 वाजता संपेल. वैशाख शुक्ल पक्षातील सप्तमीची उदयतिथी ८ मे रोजी येत आहे. त्यामुळे ८ मे रोजी गंगा सप्तमी साजरी होणार आहे. 8 मे रोजी गंगा सप्तमीच्या पूजेचा शुभ मुहूर्त सकाळी 10.57 ते दुपारी 2.38 पर्यंत आहे. पूजेचा शुभ मुहूर्त २ तास ४१ मिनिटे असेल.
गंगा सप्तमी पूजा विधि
गंगा सप्तमीच्या पवित्र दिवशी गंगा नदीत स्नान करावे, परंतु तुमच्या शहरात कोरोना रुग्णांची संख्या वाढत असेल तर घरीच राहून स्नान केले तर अधिक चांगले. आंघोळीच्या पाण्यात गंगाजल मिसळणे. स्नान करताना गंगा मातेचे ध्यान करावे. स्नानानंतर घरातील मंदिरात दिवा लावावा. सर्व देवतांच्या चित्रांवर गंगाजल शिंपडा. मातेचे ध्यान करताना फुले अर्पण करा. या पवित्र दिवशी घरातील मंदिरातच गंगा मातेला भोग अर्पण करावेत. परमेश्वराला फक्त सात्विक गोष्टी अर्पण केल्या जातात हे ध्यानात ठेवा. यानंतर माँ गंगेची आरती करावी.
10 प्रकारच्या पापांपासून मुक्ती
तिथीला गंगा नदीत स्नान केल्याने पापांचा नाश होतो आणि अनंत पुण्य प्राप्त होते. या दिवशी गंगेत स्नान केल्याने 10 प्रकारच्या पापांपासून मुक्ती मिळते. स्मृतीग्रंथात दहा प्रकारची पापे सांगितली आहेत. शारीरिक, शाब्दिक आणि मानसिक. त्यांच्या मते दुसऱ्याची वस्तू घेणे, शास्त्रात सांगितल्याप्रमाणे हिंसा करणे, परक्या स्त्रीकडे जाणे, ही तीन प्रकारची शारीरिक पापे आहेत. कडू आणि शाब्दिक पापात खोटे बोलणे, एखाद्याच्या पाठीमागे वाईट करणे आणि मूर्खपणाचे बोलणे. याशिवाय इतरांच्या गोष्टी अन्यायाने घेण्याचा विचार करणे, कोणाचे तरी वाईट करण्याची इच्छा मनात ठेवणे आणि वाईट कामाचा आग्रह धरणे, ही तीन प्रकारची मानसिक पापे आहेत.
