Kokila Vrat 2023 : या तारखेपासून सुरू होणार कोकिळा व्रत, काय आहे या व्रताचे महत्त्व?
धार्मिक ग्रंथानुसार देवी सतीला कोकिळेचे रूप मानले जाते. असे मानले जाते की देवी पार्वतीने भगवान शिवाला पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी कोकिळा व्रत पाळले होते.
मुंबई : हिंदू धर्मात आषाढ महिन्यातील पौर्णिमा अत्यंत महत्त्वाची मानली जाते. आषाढ पौर्णिमा ही अनेक प्रकारे विशेष आहे, या दिवशी लक्ष्मी-नारायणाची पूजा केली जाते, गुरूची पूजा करण्याबरोबरच कोकिळा व्रत (Kokila Vrat 2023) देखील पाळले जाते. कोकिळा व्रताचे पालन केल्याने विवाहितांचे वैवाहिक जीवन सुखी होते. दुसरीकडे, अविवाहित मुलींनी हे व्रत केल्यास भगवान शिवासारखा योग्य वर मिळावा. कोकिळा व्रताची तिथी, शुभ मुहूर्त आणि महत्त्व जाणून घेऊया.
कोकिळा व्रत 2023 तारीख
यावर्षी 2 जुलै 2023 रोजी कोकिळा व्रत केले जाणार आहे. या दिवशी देवी पार्वती आणि भगवान शिव यांची पूजा केली जाते. असे मानले जाते की कोकिळा व्रताच्या प्रभावामुळे विवाहित स्त्रीला अखंड सौभाग्य प्राप्त होते आणि अविवाहित मुलीला परिपूर्ण पती प्राप्त होतो.
असा असेल व्रताचा काळ
- आषाढ पौर्णिमा तारीख सुरू होते – 2 जुलै 2023, रात्री 08.21
- आषाढ पौर्णिमा तारीख संपेल – ३ जुलै २०२३, संध्याकाळी ५.२८
- पूजा मुहूर्त – रात्री 08.21 – रात्री 09.24
कोकिळा व्रताचे महत्त्व
धार्मिक ग्रंथानुसार देवी सतीला कोकिळेचे रूप मानले जाते. असे मानले जाते की देवी पार्वतीने भगवान शिवाला पती म्हणून प्राप्त करण्यासाठी कोकिळा व्रत पाळले. या व्रतामुळे मनानुसार शुभ फळ प्राप्त होते. वैवाहिक जीवनात काही अडचणी येत असतील तर हे व्रत पाळल्याने वैवाहिक सुख प्राप्त होते.
कोकिळा व्रत पूजा विधी
कोकिळा व्रताच्या दिवशी ब्रह्म मुहूर्तावर स्नान करून स्वच्छ वस्त्र परिधान करावे. त्यानंतर भगवान भोलेनाथांना पंचामृत अभिषेक करून गंगाजल अर्पण करावे. भगवान शिवाला पांढरी फुले, बेलपत्र, गंध आणि उदबत्ती इत्यादींचा वापर करा आणि माता पार्वतीला लाल रंगाचा वापर करा. यानंतर तुपाचा दिवा लावून दिवसभर उपवास करावा. सूर्यास्तानंतर पूजा करा आणि नंतर फलाहार करा. या व्रतामध्ये अन्न घेतले जात नाही. दुस-या दिवशी उपवास सोडल्यानंतरच अन्न ग्रहण केले जाते.
कोकिळा व्रताची कथा
माता सती ही राजा दक्षाची कन्या होती. राजा दक्षाला भगवान शिव अजिबात आवडत नव्हते पण तो श्रीहरीचा भक्त होता. जेव्हा सती मातेने तिच्या वडिलांना शिवाशी लग्न करण्याची इच्छा सांगितली तेव्हा ते यासाठी तयार नव्हते. पण सतीने जिद्दीने शिव शंकराशीच लग्न केले. याचा राग येऊन दक्ष राजाने कन्या सतीशी सर्व संबंध तोडले. राजा दक्षने एकदा मोठा यज्ञ आयोजित केला पण त्यात कन्या आणि जावयाला बोलावले नाही, पण माता सतीने भगवान शंकराला वडिलांच्या घरी जाण्याचा हट्ट धरायला सुरुवात केली आणि यज्ञात राजा दक्षच्या घरी पोहोचले. यावेळी त्याने मुलीचा अपमान तर केलाच शिवाय जावई भगवान शिवासाठी अपशब्द वापरले.
यामुळे संतापलेल्या सतीने यज्ञकुंडात उडी घेऊन आपला प्राण सोडला. देवाला हे कळताच त्यांनी माता सतीला शाप दिला की, तिने आपल्या पतीच्या इच्छेविरुद्ध जसे वागले, तिलाही शिवाचा वियोग सहन करावा लागेल. त्यानंतर माता सतीला कोकिळा म्हणून सुमारे 10 हजार वर्षे जंगलात राहावे लागले. यावेळी त्यांनी भोलेनाथाची कोकिळेच्या रूपात पूजा केली. त्यानंतर पर्वतराज हिमालयाच्या घरी तिचा पार्वती म्हणून जन्म झाला आणि तिला पुन्हा एकदा पती म्हणून स्वीकारले.
(वरील माहिती उपलब्ध स्रोतावरून देण्यात आलेली आहे.याच्या तथ्यांबद्दल आम्ही कुठलाही दावा करीत नाही, तसेच अंधश्रद्धेला दुजोरा देत नाही)