ITR : आयटीआर 1 आणि आयटीआर 2 मधील अंतर समजून घ्या, नाहीतर नोटीससाठी रहा तयार

ITR : तुमच्या कमाईवर कर भरण्याची वेळ आली आहे. पण फाईलिंग करताना या गोष्टी लक्षात ठेवा

ITR : आयटीआर 1 आणि आयटीआर 2 मधील अंतर समजून घ्या, नाहीतर नोटीससाठी रहा तयार
Follow us
| Updated on: Jan 30, 2023 | 6:56 PM

नवी दिल्ली : आर्थिक वर्ष 2022-23 साठी प्राप्तिकर रिटर्न फाईल ( ITR) करण्याची वेळ आता अगदी जवळ आली आहे. पण प्राप्तिकर (Income Tax) भरताना एक छोटीशी चूकही तुम्हाला महागात पडू शकते. त्यामुळे प्राप्तिकर रिटर्न फाईल करताना योग्य अर्जाची निवड करणे आवश्यक आहे. आयटीआर भरण्यासाठी अनेक फॉर्म ई-फाईलिंग पोर्टलवर (e filling Portal) उपलब्ध आहेत. त्यातील एक अर्जाची निवड करुन, योग्य त्या तपशीलासह अर्ज जमा करावा. मुदतीच्या आता आयटीआर जमा करणे आवश्यक आहे.

तुम्ही रिटर्न फाईल करत असाल तर आयटीआर 1 अथवा आयटीआर 2 या अर्जांमधील फरक समजून घ्या. या दोन प्राप्तिकर रिटर्न अर्जात अंतर आहे. त्यामुळे चुकून तुम्ही चुकीचा अर्ज भरल्यास, त्याला दोषयुक्त रिटर्न मानण्यात येईल. आयकर विभाग त्यासाठी तुम्हाला नोटीसही पाठवेल. या नोटीसमध्ये तुम्हाला योग्य रिटर्न फॉर्म जमा करण्यास सांगण्यात येईल.

तर पहिला अर्ज, ITR-1 कोण भरु शकतो? व्यक्ती भारतीय नागरिक असावा. त्याचे एकूण उत्पन्न 50 लाख रुपयांपेक्षा अधिक नसावे. त्याच्याकडी स्थावर मालमत्ता, इतर कमाईचे स्त्रोत हवेत. त्याला शेतीतून 5000 रुपयांचे उत्पन्न हवे. यापैकी एकाही अटीची पुर्तता करत नसाल तर आयटीआर फाईल करण्यासाठी तु्म्ही पात्र ठरणार नाही.

हे सुद्धा वाचा

मग ITR-2 कोण जमा करु शकते, हे पाहुयात. या उत्पन्नाव्यतिरिक्त इतर काही स्त्रोत असतील तर आयटीआर -2 अर्ज जमा करता येतो. आयटीआर -2 अर्ज फाईल करण्यासाठी काही अटी देण्यात आल्या आहेत.

त्यानुसार, पगारातून उत्पन्न, एक वा त्यापेक्षा अधिकचे संपत्तीचे, उत्पन्नाचे स्त्रोत असतील तर आयटीआर 2 फाईल करता येईल. परदेशी स्त्रोतातून अर्थात परदेशी शेअर, त्याचा लाभांश इत्यादी प्रकरणात आयटीआर 2 फाईल करता येईल.

असूचीबद्ध इक्विटी शेअर्समधील गुंतवणूकदार, देशाबाहेर संपत्ती असेल, 50 लाखांपेक्षा जास्त उत्पन्न असेल आणि हिंदू अविभक्त कुटुंब यांना ITR-2 दाखल करता येईल. जर एखाद्या व्यक्तीची व्यवसायातून कमाई होत असेल तर त्याला ITR-1 अथवा ITR-2 वापर करता येणार नाही. त्याच्यासाठी वेगळा ITR फॉर्म आहे. त्याचा वापर करता येईल.

ITR-1 च्या तुलनेत ITR-2 हे किचकट आणि कठिण आहे. ITR-1 भरण्यास अत्यंत सोपे आहे. हा एक सामान्य आयटीआर अर्ज आहे. तर ITR-2 अर्ज किचकट आहे. त्याला भरायला वेळ लागतो. यामध्ये अधिक तपशील जमा करावा लागतो.

एखादा व्यक्ती नवीन आयकर पोर्टलवर आयटीआर 1 उपयोग करुन सोप्या पद्धतीने त्याचे टॅक्स रिटर्न भरु शकतो. ITR-1 अर्जात महत्वपूर्ण माहिती, तपशील अगोदरच भरलेला असतो. तर नवीन आयकर पोर्टलवर आयटीआर-2 दाखल करणे अत्यंत कठीण आहे. हा अर्ज भरताना तुम्हाला शेअर, म्युच्युअल फंड आदींच्या खरेदीची तारीख, युनिटचे विवरण हा तपशील द्यावा लागतो.

'बारामतीत दरमहिन्याला बोलवत जा कारण...', मुंडे दादांना काय म्हणाल्या?
'बारामतीत दरमहिन्याला बोलवत जा कारण...', मुंडे दादांना काय म्हणाल्या?.
ट्रेन रिकामी, सीटवर पाय; विशेष लोकलमध्ये रेल्वे कर्मचाऱ्यांची दादागिरी
ट्रेन रिकामी, सीटवर पाय; विशेष लोकलमध्ये रेल्वे कर्मचाऱ्यांची दादागिरी.
...म्हणून सैफ टार्गेटवर, शरद पवार गटाच्या बड्या नेत्याला कोणावर संशय?
...म्हणून सैफ टार्गेटवर, शरद पवार गटाच्या बड्या नेत्याला कोणावर संशय?.
सैफची प्रकृती सध्या कशी? 'लिलावती'कडून निवेदन जारी, नेमकं काय म्हटलंय?
सैफची प्रकृती सध्या कशी? 'लिलावती'कडून निवेदन जारी, नेमकं काय म्हटलंय?.
सैफवर चाकूने 6 वार पण 12 व्या मजल्यावरच्या घरात चोराची एन्ट्री कशी?
सैफवर चाकूने 6 वार पण 12 व्या मजल्यावरच्या घरात चोराची एन्ट्री कशी?.
कराडला कोठडी अन् वकिलांमध्येच जुंपली, कोर्टाबाहेर एकच गदारोळ अन्...
कराडला कोठडी अन् वकिलांमध्येच जुंपली, कोर्टाबाहेर एकच गदारोळ अन्....
वाल्मिक कराडच्या समर्थकांच्या आलं अंगात, महिलांमध्ये घुमतंय कोण?
वाल्मिक कराडच्या समर्थकांच्या आलं अंगात, महिलांमध्ये घुमतंय कोण?.
पंतप्रधान मोदी मुंबईत अन् मंत्री धनंजय मुंडे परळीत... नेमकं कारण काय?
पंतप्रधान मोदी मुंबईत अन् मंत्री धनंजय मुंडे परळीत... नेमकं कारण काय?.
Saif Ali Khan | अभिनेता सैफ अली खानवर चाकू हल्ला, अपडेट्स काय ?
Saif Ali Khan | अभिनेता सैफ अली खानवर चाकू हल्ला, अपडेट्स काय ?.
'...म्हणून सरपंच देशमुख यांची हत्या', CIDन कोर्टात काय केला मोठा दावा?
'...म्हणून सरपंच देशमुख यांची हत्या', CIDन कोर्टात काय केला मोठा दावा?.