5

विधानसभा निवडणूक LATEST NEWS महाराष्ट्र मुंबई पुणे क्रीडा सिनेमा वेब स्टोरीज राष्ट्रीय राजकारण क्राईम Videos फोटो गॅलरी आंतरराष्ट्रीय राशीभविष्य बिझनेस हेल्थ लाईफस्टाईल अध्यात्म

PHOTO | कोळशापासून वीज कशी निर्माण होते? औष्णिक ऊर्जा प्रकल्प कसा कार्य करतो? जाणून घ्या याबाबत सर्वकाही

देशातील विजेच्या मागणीपैकी सुमारे 70 टक्के उत्पादन कोळशावर अवलंबून आहे. देशातील 75 टक्के कोळशाच्या वापरासाठी विजेचे उत्पादन होते.

टीव्ही 9 मराठी डिजीटल टीम | Updated on: Oct 17, 2021 | 5:31 PM

Coal Crisis — Coal Crisis
1 / 5

देशातील विजेच्या मागणीपैकी सुमारे 70 टक्के उत्पादन कोळशावर अवलंबून आहे. देशातील अनेक उद्योगांमध्ये कोळसा वापरला जातो, परंतु 75 टक्के कोळसा वीज निर्मितीवर खर्च होतो. म्हणजेच देशातील कोळशाचे साठे आणि परदेशातून आयात होणारा कोळसा थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये जातो. एनटीपीसीसह देशात 135 औष्णिक ऊर्जा प्रकल्प आहेत, जेथे वीजनिर्मिती केली जाते. — देशातील विजेच्या मागणीपैकी सुमारे 70 टक्के उत्पादन कोळशावर अवलंबून आहे. देशातील अनेक उद्योगांमध्ये कोळसा वापरला जातो, परंतु 75 टक्के कोळसा वीज निर्मितीवर खर्च होतो. म्हणजेच देशातील कोळशाचे साठे आणि परदेशातून आयात होणारा कोळसा थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये जातो. एनटीपीसीसह देशात 135 औष्णिक ऊर्जा प्रकल्प आहेत, जेथे वीजनिर्मिती केली जाते.
2 / 5

विजेच्या उत्पादनासाठी आगाऊ 40 दिवसासाठी कोळसा साठवला जातो. तुम्ही आजकाल बातम्यांमध्ये वाचत असाल की एका पॉवर प्लांटमध्ये 7 दिवसांचा कोळसा शिल्लक आहे, काही पॉवर प्लांटमध्ये 5 दिवसांचा कोळसा आणि काही 3 दिवसांचा कोळसा साठा शिल्लक आहे. कोळशाच्या संकटामुळे हे औष्णिक वीज प्रकल्प बंद पडू शकतात आणि अशा स्थितीत वीज संकट येऊ शकते. आता प्रश्न असा आहे की, कोळशापासून वीज कशी बनवली जाते? — विजेच्या उत्पादनासाठी आगाऊ 40 दिवसासाठी कोळसा साठवला जातो. तुम्ही आजकाल बातम्यांमध्ये वाचत असाल की एका पॉवर प्लांटमध्ये 7 दिवसांचा कोळसा शिल्लक आहे, काही पॉवर प्लांटमध्ये 5 दिवसांचा कोळसा आणि काही 3 दिवसांचा कोळसा साठा शिल्लक आहे. कोळशाच्या संकटामुळे हे औष्णिक वीज प्रकल्प बंद पडू शकतात आणि अशा स्थितीत वीज संकट येऊ शकते. आता प्रश्न असा आहे की, कोळशापासून वीज कशी बनवली जाते?
3 / 5

थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये कोळशापासून वीजनिर्मिती करण्यामागेही टर्बाइनसारखेच विज्ञान आहे. प्रथम, कोळशाचे छोटे तुकडे केले जातात आणि नंतर ते पावडरसारखे बारीक केले जातात. आता ही पावडर भट्टीत जाळली आहे. त्याच्यावर बॉयलर असते, जेथे पाणी भरलेले असते. हे पाणी गरम होते आणि वाफ बनून खूप जाड पाईपमधून टर्बाइनकडे जाते. — थर्मल पॉवर प्लांटमध्ये कोळशापासून वीजनिर्मिती करण्यामागेही टर्बाइनसारखेच विज्ञान आहे. प्रथम, कोळशाचे छोटे तुकडे केले जातात आणि नंतर ते पावडरसारखे बारीक केले जातात. आता ही पावडर भट्टीत जाळली आहे. त्याच्यावर बॉयलर असते, जेथे पाणी भरलेले असते. हे पाणी गरम होते आणि वाफ बनून खूप जाड पाईपमधून टर्बाइनकडे जाते.
4 / 5

वाफेच्या ऊर्जेने टर्बाइन फिरते. टर्बाइन म्हणजे मोठे चाक, ज्यामध्ये ब्लेड जोडलेले असतात. वाफेच्या गतीमुळे ते जोरदार फिरू लागते आणि फिरत राहते. टर्बाइन जितक्या वेगाने फिरते, तितक्या वेगाने वीज निर्माण होते. या कारणास्तव, बॉयलरमध्ये पाणी गरम करून उच्च दाबाची वाफ तयार केली जाते. बारीक कोळसा जाळूनच हे शक्य आहे. — वाफेच्या ऊर्जेने टर्बाइन फिरते. टर्बाइन म्हणजे मोठे चाक, ज्यामध्ये ब्लेड जोडलेले असतात. वाफेच्या गतीमुळे ते जोरदार फिरू लागते आणि फिरत राहते. टर्बाइन जितक्या वेगाने फिरते, तितक्या वेगाने वीज निर्माण होते. या कारणास्तव, बॉयलरमध्ये पाणी गरम करून उच्च दाबाची वाफ तयार केली जाते. बारीक कोळसा जाळूनच हे शक्य आहे.
5 / 5

Follow us

Related Photo Gallery

डॉ.मनमोहन सिंह, ज्यांनी देशाच्या अर्थव्यवस्थेची दशा आणि दिशा बदलली...

नऊवारी साडी, हिरवा चुडा अन्...; मराठमोळी अभिनेत्री अडकली विवाहबंधनात.

IMD Weather Update : महाराष्ट्रावर मुसळधार पावसापेक्षाही मोठं संकट.

कसोटी क्रिकेट इतिहासात तीन फलंदाजांनी सक्षमपणे केला बुमराहचा सामना.

IND vs AUS : कोहलीला 'त्या' कृतीसाठी बसला फटका, आयसीसीने केली कारवाई.

कायदा-सुव्यवस्थेशी तडजोड नाही..; मुख्यमंत्र्यांकडून कलाकारांना स्पष्ट.

वर्षाचा बंपर क्लायमॅक्स; 'अप्पी आमची कलेक्टर' मालिकेत मोठा ट्विस्ट.

मुंबईतील बाळासाहेब ठाकरे आंतरराष्ट्रीय स्मारकाचे खास फोटो समोर.

बुमराहचा ICC क्रमवारीत मोठा विक्रम, अशी कामगिरी करणारा दुसरा गोलंदाज.

कोहली मेलबर्न कसोटीत रचणार विक्रम, सचिनच्या रेकॉर्डमध्ये इतकाच फरक.

Visual Stories View more

जगातल्या या 5 देशात भारतीय रुपया खणखणीत वाजतो..

थंडीत बाजरीच्या भाकरीसोबत गूळ खाल्ल्याने काय फायदा होतो?

सँटा क्लॉज लाल रंगाचे कपडेच का परिधान करतो?

गूळ बनावट आहे की नाही! कसं ओळखाल? जाणून घ्या

Chrsitmas : हॅपी नव्हे मेरी ख्रिसमस असंच का म्हणतात ?

पाकिस्तानात मुकेश अंबानी यांचा डंका, गुगललाही मान्य करावे लागले...

Most Read Stories

आज भारत दु:खी आहे, मोदींची श्रद्धांजली, कॉंग्रेसकडून सर्व कार्यक्रम रद.

डॉ.मनमोहन सिंह, ज्यांनी देशाच्या अर्थव्यवस्थेची दशा आणि दिशा बदलली...

असा अर्थमंत्री पुन्हा होणे नाही, डॉ. मनमोहन सिंह यांचा अल्पपरिचय.

भारताचे माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंह यांचं निधन.

Latest Articles View more

आज भारत दु:खी आहे, मोदींची श्रद्धांजली, कॉंग्रेसकडून सर्व कार्यक्रम रद.

डॉ.मनमोहन सिंह, ज्यांनी देशाच्या अर्थव्यवस्थेची दशा आणि दिशा बदलली...

जालना महापालिका निवडणुकीआधी भाजप-शिवसेनेत राजकीय कुस्ती?.

असा अर्थमंत्री पुन्हा होणे नाही, डॉ. मनमोहन सिंह यांचा अल्पपरिचय.

भारताचे माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंह यांचं निधन.

व्हिडीओ View more

महाराष्ट्रातल्या सर्व शस्र परवान्यांची चौकशी लावा - अंजली दमानिया.

99 अपराध यांनी पचवले, संतोष देशमुख 100 वा होता, काय म्हणाले सुरेश धस?.

सतीश वाघ यांच्या हत्येची 5 लाखांची सुपारी, पत्नीनेच काढला पतीचा काटा.

मुंडेंनी 118 पोलिंग बुथवर मतदारांना अडवलं, संजय राऊत यांचा आरोप.

पुण्यात अल्पवयीन बहि‍णींची हत्या, आरोपीचा एन्काऊंटर करण्याची मागणी.

संतोष देशमुख हत्या प्रकरणात मोठी घडामोड, CIDचे अडीशनल डीजी बीडमध्ये...

देवेंद्रजी पर्यटन म्हणून तरी बीडला जा, अंजली दमानिया यांचे आवाहन.

सदावर्तेंमुळे एसटी बँकेचे वाटोळे, कर्मचाऱ्यांचे या तारखेला आंदोलन.

सोलापूरात कृषी उत्पन्न बाजार समितीत लसणाचे दर काय ? पाहा.

विनोद कांबळी याच्या उपचाराची जबाबदारी आमची, काय म्हणाले परिवहनमंत्री?.