Pune cycle track : 27 ऑगस्टपूर्वी अभिप्राय द्यावा, सायकल मास्टर प्लॅनसंबंधी पुणे महापालिकेचं नागरिकांसह विविध संस्थांना आवाहन
शहरातील 90 किमी पेक्षा जास्त लांबीचे विद्यमान सायकल ट्रॅक हरवलेल्या लिंक्सला जोडून, विद्यमान डिझाइन सुधारून आणि सायकल ट्रॅकमधील इतरांना काटेकोरपणे प्रतिबंधित करून वापरणाऱ्यांना अनुकूल बनवले जाऊ शकतात, असे योजनेत नमूद केले आहे.
पुणे : डेडिकेटेड सायकल ट्रॅकची (Cycle track) दयनीय अवस्था आणि अतिक्रमण यामुळे सायकलप्रेमींना रस्त्यावरून जावे लागत आहे. एकेकाळी मोठ्या संख्येने सायकल वापरणार्‍या पुण्यातील सायकल ट्रॅकची अवस्था वाईट आहे. विविध संस्थांनी 27 ऑगस्टच्या अंतिम मुदतीपूर्वी सायकल मास्टर प्लॅन तयार करण्यासंदर्भात पुणे महानगरपालिकेकडे (PMC) आपल्या सूचना आणि हरकती नोंदवण्याचे आवाहन केले आहे. शहराच्या विकास आराखड्याचा एक भाग म्हणून, नागरी संस्था संपूर्ण शहरातील रस्त्यांचे नियोजन करताना सायकल ट्रॅकसाठी अनिवार्य तरतूद निश्चित करण्यासाठी रस्त्यावर उतरली आहे, जो 2016मध्ये पूर्वकल्पित झालेल्या पुणे सायकल योजनेचा एक भाग आहे. पीएमसीने 28 जुलै रोजी पुण्याच्या विकास आराखड्यात सायकल मास्टर प्लॅनचा (Master plan) समावेश करण्याची आपली महत्त्वाकांक्षी योजना जाहीर केली आणि येत्या 30 दिवसांत जनतेला त्यांचे मत देण्याचे आवाहन केले आहे.
‘100 किमी सायकल ट्रॅक, मात्र…’
अनेक लोक प्रवासासाठी सायकल वापरण्यास उत्सुक असतात. परंतु सायकलस्वारांसाठी योग्य डेडिकेटेड ट्रॅक प्रदान करण्यात महापालिका अपयशी ठरल्यामुळे नागरिक सुरक्षिततेच्या कारणास्तव त्याचा वापर करण्यास प्राधान्य देत नाहीत. शहरात सुमारे 100 किमी सायकल ट्रॅक आहेत. परंतु दुर्दैवाने ते चांगल्या स्थितीत नाहीत आणि काही भागात त्यांवर अतिक्रमण झाले आहे, पर्यावरण आणि वाहतूक क्षेत्रात काम करणाऱ्या ‘परिसर’ या स्वयंसेवी संस्थेने याविषयी माहिती दिली.
नागरिकांनी मते मांडण्याचे आवाहन
सायकल योजना शहराच्या विकास आराखड्याचा (DP) भाग झाल्यानंतर त्याला कायदेशीर वैधता मिळते. ‘परिसर’, सेव्ह पुणे ट्रॅफिक मूव्हमेंट आणि सेंटर फॉर एन्व्हायर्नमेंट एज्युकेशन यांच्यासमवेत, नागरिकांनी त्यांची मते मांडण्याचे आवाहन केले आहे, जेणेकरून शहरात एक सुसज्ज सायकल मास्टर प्लॅन आणला जाईल.
सायकलस्वारांची संख्या झाली कमी
सायकलिंगला प्रोत्साहन देण्यासाठी पीएमसीचा दृष्टीकोन कमी झाला आहे आणि जर नागरी संस्थेने सायकलस्वारांना सुरक्षित रस्ता उपलब्ध करून द्यायचा असेल तर सायकल मास्टर प्लॅनचा विकास आराखड्यात समावेश केला पाहिजे, असे परिसर संस्थेने म्हटले आहे. शहरातील सायकलस्वारांची संख्या खूपच कमी झाली आहे. मुख्यतः सुरक्षेच्या कारणांमुळे आणि ट्रॅक बंद केल्यामुळे ही संख्या कमी झाली आहे आणि ते पुढे म्हणाले, की सायकलिंगला प्रोत्साहन देण्याचा एकमेव मार्ग म्हणजे संपूर्ण शहरात ट्रॅक आणि त्यांची देखभाल करणे.
‘टाइमलाइनदेखील निश्चित केल्या पाहिजेत’
संघटनांनी जनतेला महापालिकेकडे विभक्त रेट्रोफिटेड विद्यमान सायकल ट्रॅक, विलगित प्रस्तावित सायकल ट्रॅक, प्रस्तावित पेंटेड सायकल लेन, विलगित प्रस्तावित ग्रीनवे आणि फुटपाथसह विलगित प्रस्तावित सायकल ट्रॅकसाठी तरतूद करावी, असा आग्रह धरला आहे. त्यांनी विकास आराखड्यातील नकाशा देखील विचारला पाहिजे. ज्यामध्ये सायकल पार्किंगची ठिकाणे आणि सार्वजनिक सायकल शेअरिंग स्टेशनची ठिकाणे सर्वसमावेशक सायकल मास्टर प्लॅननुसार सूचित केली जातील. विकास आराखड्यात सर्वसमावेशक सायकल मास्टर प्लॅनमध्ये नमूद केल्यानुसार अंमलबजावणीचे टप्पे आणि टाइमलाइन देखील निश्चित केल्या पाहिजेत, असे पटवर्धन म्हणाले.
योजनेत काय?
शहरातील 90 किमी पेक्षा जास्त लांबीचे विद्यमान सायकल ट्रॅक हरवलेल्या लिंक्सला जोडून, विद्यमान डिझाइन सुधारून आणि सायकल ट्रॅकमधील इतरांना काटेकोरपणे प्रतिबंधित करून वापरणाऱ्यांना अनुकूल बनवले जाऊ शकतात, असे योजनेत नमूद केले आहे.
प्रोत्साहन देण्याचा प्रयत्न
रस्त्यावरील पार्किंग सुविधा विकसित करणे, सायकलिंगला बस, मेट्रो रेल्वे आणि रेल्वे स्थानके या सार्वजनिक वाहतुकीशी जोडणे सुचवले आहे. संपूर्ण महिना सायकल चालवणार्‍यांना रोख बक्षीस, सायकलसाठी सुलभ कर्ज आणि ‘सायकल डे’ किंवा ‘सायकल आठवडा’ आयोजित करणे तसेच पीएमसीने सायकल-केंद्रित शैक्षणिक कॅम्पसला प्रोत्साहन दिले पाहिजे, असे योजनेत म्हटले आहे.
